15-20 yaş aralığındaki 17 kişi medya tüketim alışkanlıklarıyla ilgili soruları yanıtladı. Z kuşağı tanımlamasına giren katılımcıların Covid-19 pandemi süreciyle değişen internet ve sosyal medya kullanım davranışları, hangi platformları hangi oranda kullandıkları, haber tüketimindeki seçimleri ve sosyal medya kısıtlaması hakkındaki düşünceleri soruldu.
İnternette Geçirilen Sürenin Büyük Kısmını Sosyal Medya Kaplıyor
Katılımcıların COVID-19 pandemisi öncesinde internette geçirdikleri günlük süre ortalama 3,5 saat olurken bu sürenin sosyal medyada geçen kısmı 3 saat oldu. COVID-19 ile birlikte günlük internet kullanımı %66 artış gösterirken, sosyal medya kullanımı %50 arttı.
Z kuşağı internet kullanımı için çoğunlukla telefon kullanmayı tercih ediyor. Tüm katılımcıların kullandığı sosyal medya platformları Youtube, WhatsApp, Instagram ve Twitter olarak sıralandı. Katılımcıların hiçbiri TikTok veya LinkedIn kullanmıyor.
En çok aktif zaman geçirilen sosyal medya platformları ise Instagram ve YouTube.
Ücret karşılığı üye olunan platformlar içerisinden en çok kullanılanlar Netflix ve Spotify. Hiçbir katılımcının kullanmadığı ücretli platform ise Apple Music.
Sosyal Medyadan Paylaşılan Haberlere Güvenilmediği Halde Haber Takibi Twitter’dan Yapılıyor
COVID-19 pandemisi sonrası haber tüketimi %41 artmış durumda. Katılımcıların çoğu haberleri her gün takip ediyor. Haberler çoğunlukla sosyal medya ve internet sitelerinden takip ediliyor. Haber takibi için en çok kullanılan sosyal medya platformu ise Twitter. Bununla birlikte katılımcıların büyük çoğunluğu sosyal medyadan paylaşılan haberlere güvenmediğini belirtiyor.
“En güvenilir bulduğunuz haber yayın organı hangisidir?” sorusuna çoğunlukla ‘gazete’ cevabı verildi. En güvenilmeyen haber kaynağı ‘televizyon’ olarak belirtilirken seçeneklerin çoğunda güven vermeyen haber yayın organı olarak ‘A Haber’ öne çıktı.
“En güvenilir bulduğunuz gazeteci kimdir?” sorusuna çoğunluk Fatih Portakal yanıtını verirken belirsiz yanıt verenler de çoğunlukta.
COVID-19 haberlerini her gün takip eden katılımcılar, koronavirüs haberleri nedeniyle daha kötü hissettiğini belirtti.
Z Kuşağı Podcast ve Canlı Yayınlara İlgisiz
Pandemi süreciyle birlikte medya tüketim davranışları içerisinde en çok artış gösteren başlık %59 ile online film/dizi/show izleme olurken, ikinci sırada %57 ile online oyun oynama, üçüncü sırada %47 ile online müzik dinleme yer aldı. Kitap okuma davranışı %40 artarken, yemek tarif araştırma davranışı %37, yoga-fitness-spor videoları izleme davranışı %35 artış gösterdi.
En az artış gösteren iki tüketim ise %21 podcast dinleme davranışı ve %20 ile online canlı yayın izleme davranışı oldu.
Sosyal Medya Kısıtlaması Oy Tercihlerini Doğrudan Etkiliyor
“Sosyal medya platformlarının kişisel verilerinizi toplaması konusunda bilgili misiniz?” sorusuna çoğunluk üye olurken incelediği yanıtını verdi.
Katılımcıların çoğu sosyal medyada yapılan kısıtlamaların doğru olmadığını ve müdahalelerin oy tercihlerini değiştireceğini söylüyor.
Z kuşağı tanımlaması ise katılımcıların yarısı için doğru bir tanımlamayken, yarısı için gereksiz bir tanımlama olarak görülüyor.
Anketin ayrıntılı sonuçları şöyle:
İnternet Kullanımı
Pandemi süreci öncesinde internette geçirdikleri günlük süre için 8 kişi günde 2-3 saat, 5 kişi 3-5 saat, 3 kişi 5 saatten fazla ve 1 kişi 1 saatten az cevabını verdi.
Bu sürenin sosyal medyada geçen kısmı ise 6 kişide 2-3 saat, 4 kişi 3-5 saat, 2 kişi 5 saat ve daha fazla, 5 kişi 1 saatten az oldu.
Pandemi süreciyle birlikte internet kullanımı 5 kişide 2 katı, 5 kişide %50, 4 kişide %75, 3 kişide %25 oranında artış gösterdi. COVID-19 sonrası günlük sosyal medya kullanımları ise 2 kişide 2 kat, 3 kişide %75, 6 kişide %50, 5 kişide %25 artarken 1 kişide değişiklik göstermedi.
Katılımcıların 9’u Hayat Eve Sığar uygulamasını indirmediğini belirtirken, 8 kişi uygulamayı indirdi.
İnternet kullanımı için tercih edilen cihaz 12 kişide telefon oldu.
Katılımcılar interneti daha çok sosyal medya, film/dizi, müzik ve oyun için kullanıyor.
İnternet kullanımı için 3 kişi sınırlama koyarken, 14 kişi sınırlama koymuyor.
Sosyal Medya
Kullanılan sosyal medya platformları Youtube (16), WhatsApp (16), Instagram (14), Twitter (13) olarak sıralandı. En çok aktif zaman geçirilen sosyal medya platformu Instagram (7) ve YouTube (5). Tüm katılımcıların kullanmadığını belirttiği sosyal medya platformu Tiktok ve LinkedIn oldu.
İnternette kullanılan ücretli platformlar Netflix (16) ve Spotify (13) iken katılımcıların hiçbirinin kullanmadığı platform Apple Music.
Katılımcılar internet alışverişini en çok kıyafet (11), elektronik (6), kitap-dergi (5) için tercih ediyorlar.
Sosyal medyanın psikolojilerine etkisini ise 6 kişi negatif, 7 kişi etkisiz, 3 kişi pozitif olarak belirtti.
Haber Tüketimi
Haberleri ne sıklıkla takip ediyorsunuz sorusuna 7 kişi” günde birkaç kez”, 5 kişi “gün boyunca aralıklı olarak” şeklinde yanıt verdi. 1 kişi ise haberleri hiç takip etmiyor. COVID-19 sonrası 9 kişide %25, 4 kişide %50, 1 kişide %75, 2 kişide 2 kat haber tüketim artışı olurken 1 kişide değişiklik olmadı.
Covid-19 haberlerini çoğunluk günlük olarak takip ediyor. 4 kişi gün boyunca aralıklı olarak, 5 kişi günde bir kez, 1 kişi günde birkaç kez, 5 kişi haftada birkaç kez koronavirüs haber güncellemelerini takip ettiğini söylerken, 2 kişi salgınla ilgili haberleri takip etmiyor.
COVID-19 haberlerini günlük takip eden katılımcılardan 10’u, haberlerin psikolojilerine etkisiyle ilgili olarak daha kötü hissettiğini belirtti.
Katılımcıların çoğunluğu haberleri sosyal medyadan (9), 5 kişi internet sitelerinden takip ediyor. 1 katılımcı haberleri babasından öğrendiğini belirtti. Haber takibi için en çok kullanılan sosyal medya platformu ise Twitter. Buna rağmen katılımcıların büyük çoğunluğu (13) sosyal medyadan paylaşılan haberlere güvenmiyor. En güvenilir bulduğunuz haber yayın organı sorusuna 1 kişi internet, 1 kişi sosyal medya, 1 kişi haber programları, 3 kişi TV, 5 kişi gazete, 3 kişi belirsiz şeklinde yanıt verdi. Bir kişi en güvenilir bulduğu yayın organı olarak Fahrettin Koca’yı gösterdi. En güvenilmeyen haber yayın organı Tv ve A haber oldu. Magazin haberlerini takip etme davranışı %18 artış gösterdi.
“En güvenilir bulduğunuz gazeteci kimdir?” sorusuna çoğunluk Fatih Portakal yanıtını verirken, 1 kişi Cüneyt Özdemir, 1 Kişi Ahmet Şık, 8 kişi belirsiz yanıt verdi.
Medya Tüketim Alışkanlıkları
Pandemi öncesine göre medya tüketim alışkanlıkları ve artış oranları şöyle:
Online Müzik Dinleme
6 kişide %25, 3 kişide %50, 4 kişide %75, 2 kişide 2 katı artarken 2 kişide değişiklik olmadı.
Online Oyun Oynama
6 kişide 2 katına çıkarken, 4 kişide %50, 4 kişide %25, 1 kişide %75, 2 kişide ise değişiklik yok.
Online Canlı Yayın İzleme
8 kişide artış göstermezken, 3 kişide %50, 5 kişide %25, 1 kişide %75 arttı.
Online Dizi/Film/Show İzleme
3 kişide 2 katına çıkarken, 5 kişide %75, 4 kişide %50, 5 kişide %25 arttı.
Podcast Dinleme
10 kişide artış göstermedi. 1 kişide 2 katı, 1 kişide %75, 2 kişide %50, 3 kişide %25 artış gösterdi.
Yemek Tarifi Araştırma
2 kişide 2 kat artarken, 2 kişide %75, 2 kişide %50, 5 kişide %25, 5 kişide ise hiç artış göstermedi.
Yoga-Fitness-Spor Videoları İzleme
6 kişide değişiklik olmazken, 5 kişide %25, 1 kişide %50, 3 kişide %75, 2 kişide 2 katı artış oldu.
Magazin Haberleri Takip Etme
8 kişide değişiklik göstermezken, 3 kişide %25, 3 kişide %50 arttı.
Kitap Okuma
3 kişide değişiklik göstermezken, 6 kişide %25, 4 kişide %50, 3 kişide %75, 1 kişide 2 kat artış gösterdi.
Sosyal Medya Kısıtlaması
“Sosyal medya platformlarının kişisel verilerinizi toplaması konusunda bilgili misiniz?” sorusuna 10 kişi üye olurken incelediği, 3 kişi önemli bulmadığı, 3 kişi fikri olmadığı, 1 kişi araştırma yaptığı şeklinde yanıt verdi.
Sosyal medya platformlarının kısıtlanmasını 15 kişi doğru bulmadığını belirtirken 2 kişi faydalı buluyor.
“Sosyal medya veya internette yapılacak kısıtlama/kapatma vb. yasal düzenlemeler oy tercihinizi değiştirir mi?” sorusuna 13 kişi evet, 4 kişi hayır yanıtını verdi.
Z kuşağı
Z kuşağı tanımlaması hakkında 7 kişi doğru bir tanımlama, 6 kişi gereksiz bir tanımlama, 1 kişi rahat